Σημαντικές και αναπάντεχες απώλειες στο ελληνικό καλλιτεχνικό στερέωμα-κόσμο καταγράφηκαν το 2014. Σπουδαία ονόματα «έφυγαν», αλλά η αξιομνημόνευτη πορεία τους δεν ξεθωριάζει.
Φεβρουάριος
Τζένη Βάνου
Έσβησε στις 5 Φεβρουαρίου 2014, σε ηλικία 74 ετών, η μεγάλη φωνή του ελαφρολαϊκού τραγουδιού. Το 1964 τραγούδησε για πρώτη φορά μπροστά σε κοινό με το τραγούδι του Πλέσσα «Τώρα» που της χάρισε το Α' βραβείο στο Φεστιβάλ Ελαφράς Μουσικής της Θεσσαλονίκης. Ερμήνευσε τραγούδια των Μίμη Πλέσσα, Μίκη Θεοδωράκη, Αττίκ, Αλέκου Χρυσοβέργη και άλλων. Με δική της πρωτοβουλία είχε αποσυρθεί τα τελευταία χρόνια από το χώρο του τραγουδιού. Ανάμεσα στις επιτυχίες της κατά κόσμον Ευγενίας Βραχνού τα τραγούδια «η Σκλάβα», «Χίλιες βραδιές», «Σε βλέπω στο ποτήρι μου», «Αν σ’ αρνηθώ αγάπη μου».
Σάκης Μπουλάς
Πανελλήνια θλίψη προκάλεσε ο θάνατος του γνωστού ηθοποιού και μουσικού Σάκη Μπουλά, που «έφυγε» στις 21 Φεβρουαρίου 2014 σε ηλικία 60 ετών χάνοντας τη μάχη με τον καρκίνο. Ο Σάκης Μπουλάς είχε συμμετάσχει σε πλήθος μουσικών παραστάσεων και συναυλιών, και είχε συνεργαστεί με αξιόλογα μουσικά ονόματα όπως με τον Διονύση Σαββόπουλο, Βασίλη Παπακωνσταντίνου, Λαυρέντη Μαχαιρίτσα κ.α. Κυκλοφόρησε πέντε προσωπικούς δίσκους, ενώ στη μικρή και στη μεγάλη οθόνη άφησε ανεξίτηλα τη σφραγίδα του με το χιούμορ και τις ερμηνείες του. Παρά το σοβαρό πρόβλημα υγείας που αντιμετώπιζε, ο Σάκης Μπουλάς δεν είχε καταθέσει τα όπλα. Λίγο καιρό πριν αφήσει την τελευταία του πνοή εμφανιζόταν στην Ακτή Πειραιώς, συμμετέχοντας στη μουσική παράσταση ΓκαΓκαΝτίν: Οι γενναίοι της νύχτας πλάι στους Διονύση Σαββόπουλο, Λαυρέντη Μαχαιρίτσα και Γιάννη Ζουγανέλη.
Μάρτιος
Λάκης Παππάς
Θλίψη στον καλλιτεχνικό κόσμο σκόρπισε ο χαμός του τραγουδιστή Λάκη Παππά, ο οποίος πέθανε στις 26 Μαρτίου 2014 σε ηλικία 76 ετών. Έκανε την πρώτη του καλλιτεχνική εμφάνιση το 1959, παίζοντας κιθάρα στη θεατρική παράσταση «Παραμύθι χωρίς όνομα» του Ιάκωβου Καμπανέλλη, ενώ τον ανέδειξε η συνεργασία του με τον Μάνο Χατζηδάκι.
Μαργαρίτα Γεράρδου
Σημαντική ηθοποιός του ελληνικού θεάτρου και κινηματογράφου, η Μαργαρίτα Γεράρδου, πέθανε στις 31 Μαρτίου 2014, σε ηλικία 84 ετών. Κατείχε πρωταγωνιστικούς ρόλους σε περισσότερες από 60 ταινίες, κατέγραψε σημαντική παρουσία στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος , αλλά και στη μικρή οθόνη. Η τελευταία της κινηματογραφική παρουσία ήταν το 2001 στην ταινία «Αλεξάνδρεια» της Μαρίας Ηλιού.
Ιούνιος
Μάνια Καραϊτίδη
Μια σημαντική μορφή του ελληνικού βιβλίου η Μάνια Καραϊτίδη πέθανε στις 2 Ιουνίου 2014 σε ηλικία 86 ετών. Ήταν επικεφαλής των εκδόσεων «Βιβλιοπωλείον της Εστίας» από το 1972 μέχρι λίγο πριν το θάνατό της, με το γραφείο της να υποδέχεται ιδέες διανοούμενων και καλλιτεχνών.
Αύγουστος
Βύρων Λεοντάρης
Ο ποιητής της μεταπολεμικής γενιάς Βύρων Λεοντάρης «έφυγε» στις 6 Αυγούστου 2014 σε ηλικία 83 ετών. Πρωτοεμφανίστηκε το 1954 με την ποιητική συλλογή «Γενική Αίσθηση», ενώ έργα του μεταφράστηκαν στα γαλλικά, αγγλικά και τουρκικά.
Εμμανουήλ Κριαράς
Ξεπέρασε έναν αιώνα ζωής αφήνοντας πίσω του τεράστιο επιστημονικό και εκπαιδευτικό έργο. Ο Εμμανουήλ Κριαράς απεβίωσε στις 22 Αυγούστου 2014 σε ηλικία 107 ετών. Ο φιλόσοφος εκείνος, που όπως είχε πει, έζησε όλους τους πολέμους, δήλωνε σοσιαλιστής διαχωρίζοντας τη θέση του από τον κομμουνισμό. «Δεν πόθησα ξέρετε τόσο μακρύ βίο... Εγινε», είχε αναφέρει, ακόμη, ο τακτικός καθηγητής της μεσαιωνικής ελληνικής φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Χάριν του Εμμανουήλ Κριαρά ιδρύθηκε το 1965 η πρώτη έκτακτη αυτοτελής έδρα της Γενικής και Συγκριτικής Γραμματολογίας. Το διδακτικό του, όμως, έργο διακόπηκε βίαια τον Ιανουάριο του 1968, όταν η Χούντα των Συνταγματαρχών αποφάσισε να τον απολύσει από το πανεπιστήμιο για τα δημοκρατικά του φρονήματα.
Σεπτέμβριος
Αντώνης Βαρδής
Πένθιμες καμπάνες σήμαναν για το ελληνικό τραγούδι με το θάνατο του τραγουδοποιού, Αντώνη Βαρδή, ο οποίος έφυγε από τη ζωή στις 2 Σεπτεμβρίου 2014 , σε ηλικία 66 ετών, και ύστερα από μάχη με τον καρκίνο. Συνεργάστηκε με σημαντικούς μουσικούς όπως με τους Γιώργο Νταλάρα, Γιάννη Πάριο, Δήμητρα Γαλάνη, Χαρούλα Αλεξίου, Ελευθερία Αρβανιτάκη, Λαυρέντη Μαχαιρίτσα και άλλους. Σε ηλικία 17 ετών δημιούργησε το συγκρότημα «Vickings», και από το 1969 έως το 1981 εμφανιζόταν σε μπουάτ της Πλάκας δίπλα σε καταξιωμένους συνθέτες .Το 1973 πήρε μέρος σε διαγωνισμό και κέρδισε το δεύτερο βραβείο σύνθεσης.
Γιώργος Σκαλενάκης
Στις 14 Σεπτεμβρίου, σε ηλικία 88 ετών «έφυγε» ο σκηνοθέτης Γιώργος Σκαλενάκης. Σε πολλές από τις ταινίες του το Ναύπλιο φιγουράριζε ως φόντο. Η πρώτη του μεγάλου μήκους ελληνική ταινία, οι Διπλοπενιές, με την Αλίκη Βουγιουκλάκη και τον Δημήτρη Παπαμιχαήλ. Σκηνοθέτησε πολλές τηλεοπτικές σειρές, ενώ στην ταινία του Το νησί της Αφροδίτης πρωταγωνίστησε η Κατίνα Παξινού στη μοναδική της εμφάνιση σε ελληνική ταινία. Επιτυχία σημείωσε η ταινία του Ντάμα Σπαθί (1966), που του έδωσε τη συμμετοχή στο Φεστιβάλ του Σικάγου.
Οκτώβριος
Σπύρος Ζαγοραίος
Στις 20 Οκτωβρίου 2014 έσβησε άλλη μια μεγάλη λαϊκή φωνή. Ο σπουδαίος ερμηνευτής, στιχουργός και συνθέτης Σπύρος Ζαγοραίος έφυγε σε ηλικία 86 ετών. Ξεκίνησε την καριέρα του το 1952, ενώ ανάμεσα στα τραγούδια που σημείωσαν μεγάλη επιτυχία είναι τα: Ε ντε λα μαγκέν, Άναψε το τσιγάρο, Προσευχή, Μες της πόλης το χαμάμ, Στης Λαρίσης το ποτάμι, Τρελοκόριτσο και πολλά άλλα.
Νοέμβριος
Μπάμπης Αλατζάς
Η ζεστή φωνή της ελληνικής τηλεόρασης, ο πρωταγωνιστής σειρών του Μανούσου Μανουσάκη και Στράτου Μαρκίδη, ο ηθοποιός Μπάμπης Αλατζάς «έφυγε» στις 16 Νοεμβρίου 2014, σε ηλικία 65 ετών και ύστερα από μάχη με τον καρκίνο. Το 1979 ξεκίνησε την τηλεοπτική του καριέρα, με την εμφάνισή του στον «Συμβολαιογράφο» της ΕΡΤ1. Είχε συμμετάσχει σε πολυάριθμες τηλεοπτικές σειρές μεταξύ των οποίων οι «Άγγιγμα ψυχής» (ΑΝΤ1 1998), «Φιλί ζωής» (ΑΝΤ1 2002), «Μη μου λες αντίο» (ΑΝΤ1 2004), «Της αγάπης μαχαιριά» (ΑΝΤ1 2006), «Ο γητευτής» (ΑΝΤ 1 2007) κ.ά.
Ντένη Βαχλιώτη
H πρώτη γυναίκα ενδυματολόγος του θεάτρου και του κινηματογράφου, η Ντένη (Θεώνη) Βαχλιώτη πέθανε σε ηλικία 92 ετών στις 18 Νοεμβρίου 2014. Υπέγραψε κοστούμια της Μελίνας Μερκούρη και το 1974 της απονεμήθηκε Βραβείο Όσκαρ Ενδυματολογίας για τη δουλειά της στην ταινία Ο Υπέροχος Γκάτσμπι. Ακόμη, μέσα στα βραβεία που έλαβε και το «Μετάλλιο της Ελευθερίας» της Νέας Υόρκης το 1976.
Δεκέμβριος
Μένης Κουμανταρέας
Βρέθηκε νεκρός από τον ανιψιό του, με χτυπήματα και μώλωπες στο σώμα του. Ο σπουδαίος έλληνας συγγραφέας και μεταφραστής Μένης Κουμανταρέας δολοφονήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου του 2014, σε ηλικία 83 ετών. Θεωρήθηκε ως ένας από τους σημαντικότερους συγγραφείς της δεύτερης μεταπολεμικής γενιάς της ελληνικής πεζογραφίας, και στη λογοτεχνία πρωτοεμφανίστηκε το 1962 με την έκδοση της συλλογής διηγημάτων «Τα μηχανάκια». Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας συμμετείχε στην αντιστασιακή έκδοση «18 κείμενα» και οδηγήθηκε τέσσερις φορές σε δίκη για το έργο του Το αρμένισμα. Απέσπασε το κρατικό βραβείο διηγήματος το 1967 για το Αρμένισμα και το κρατικό βραβείο μυθιστορήματος το 1975 για τη Βιοτεχνία υαλικών. Η φθορά, ο ρεαλισμός, ο αστικός μαρασμός και οι αλλοτριωτικοί κοινωνικοί μηχανισμοί χαρακτήριζαν την πένα του.
Γρηγόρης Σεμιτέκολο
Το ανήσυχο πνεύμα με τον ανθρωποκεντρικό προσανατολισμό στα έργα του, ο εικαστικός Γρηγόρης Σεμιτέκολο «αποχαιρέτησε» τη ζωγραφική στις 23 Δεκεμβρίου 2014, σε ηλικία 79 ετών. Συνδύαζε την προσωπική γλώσσα με αφαιρετικά μοτίβα δημιουργώντας ένα σουρεαλιστικό τοπίο. Από τις αρχές της δεκαετίας του 1970, ξεκίνησε να οργανώνει χάπενινγκ με ζωντανή μουσική και, από το 1974, εμφανίστηκαν στο έργο του τα χαρακτηριστικά ανθρώπινα ομοιώματα. Έργα του βρίσκονται στην Εθνική Πινακοθήκη, στην Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων, στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Ρεθύμνου «Λευτέρης Κανακάκης», στο Μουσείο Βορρέ και αλλού.
Μάγια Μελάγια
Μια μεγάλη, μπάσα φωνή του ελληνικού τραγουδιού «είπε» το οριστικό αντίο. Η Μάγια Μελάγια ή κατά κόσμον Μελπομένη Τσιριγώτη άφησε την τελευταία της πνοή στις 27 Δεκεμβρίου 2014 σε ηλικία 86 ετών. Ξεχώριζε για το μπρίο της με τα τραγούδια της να είναι κυρίως ελαφρολαϊκά και αρχοντορεμπέτικα. Η καριέρα της «είδε» την αναγνώριση τις δεκαετίες του ’50 και του ’60. Στην καλλιτεχνική της «ατζέντα» και ο κινηματογραφος, καθώς εμφανίστηκε σε ταινίες όπως: το «Ραντεβού Με Τον Έρωτα» (1957), «Η Φτώχεια Θέλει Καλοπέραση» (1958) κ.α.
Ελισάβετ Σταμοπούλου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου